Wat willen we bereiken?
Het versterken van de leefbaarheid en veiligheid voor inwoners, bedrijven en bezoekers.
Openbare orde- en veiligheidstaken zijn onlosmakelijk verbonden met de leefbaarheid en de aantrekkelijkheid van onze gemeente, voor zowel inwoners als bezoekers. Veiligheid is een basisvoorwaarde.
Landelijke ontwikkelingen leiden ertoe dat steeds meer nadruk komt te liggen op veiligheidstaken van lokale overheden. De landelijke tendens is dat veiligheidstaken steeds meer bij gemeenten komen te liggen. Dit als gevolg van de beperkte politiecapaciteit. De coronacrisis versnelde deze ontwikkeling.
Tegelijkertijd is de verwachting van gemeenten als het gaat om de aanpak van ondermijning steeds hoger. Het voorkomen en tegengaan van ondermijning van de rechtsstaat is landelijk zeer actueel. Zeker sinds de moordaanslagen op advocaat Derk Wiersum en misdaadverslaggever Peter R. de Vries. Ideeën over een integrale aanpak van ondermijning variëren van strenger straffen tot meer aandacht voor kwetsbare jongeren. Hoe dan ook hebben gemeenten hierin een sleutelrol, met name op het vlak van preventie. Het bestuurlijke instrumentarium biedt hiertoe ook steeds meer mogelijkheden. Zo is er bijvoorbeeld sprake van een continue uitbreiding van de wettelijke mogelijkheden en plichten als het gaat om toepassing van de Wet Bevordering integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur (Wet Bibob). Vanzelfsprekend dient ook de gemeente Velsen op deze belangrijke ontwikkelingen in te spelen.
Wat gaan we daarvoor doen?
Speerpunten
Ondermijning
Aanpak ondermijning
De aanpak van ondermijning heeft zowel landelijk als lokaal een hoge prioriteit. Het kabinet stelt zowel structureel als incidenteel geld beschikbaar voor deze aanpak. Ondermijnende criminaliteit kenmerkt zich door de verwevenheid tussen de onderwereld en de bovenwereld. Het werkt ontwrichtend op het gezag en op economische en sociale structuren. Onder regie van de regisseur ondermijning en met ondersteuning van de veiligheidspartners pakt de gemeente Velsen ondermijnende criminaliteit aan.
Een veilig havengebied
Het havengebied van IJmuiden is een kwetsbare plaats als het gaat om ondermijnende criminaliteit. Het haventeam voert integrale acties en controles uit in het havengebied aan de hand van een vooraf opgestelde jaarplanning. Deze acties vinden minimaal eens per maand plaats.
Noordzeekanaalgebied
Vanaf 2023 komt er vanuit het Rijk structureel geld voor de integrale aanpak van georganiseerde drugscriminaliteit in het Noordzeekanaalgebied. Het Regionaal Informatie- en Expertise Centrum (RIEC) Amsterdam-Amstelland en het RIEC Noord-Holland maken plannen voor deze aanpak. Na onderzoek naar de problematiek in het Noordzeekanaalgebied volgt een plan van aanpak met concrete acties voor de komende jaren. De burgemeester van Velsen is bestuurlijk trekker hiervan en neemt ook deel aan de landelijke stuurgroep Mainports.
Bewustwording vergroten
Een effectieve aanpak van ondermijning begint bij bewustwording. Inwoners en ondernemers, maar ook gemeenteambtenaren en raadsleden moeten zich bewust zijn van de kenmerken en gevaren van ondermijnende criminaliteit. Voor raadsleden en gemeenteambtenaren volgen daarom trainingen op signaalherkenning. Daarnaast wordt preventie een vast onderdeel tijdens de acties van het haventeam.
Integrale aanpak drugsoverlast
De integrale aanpak drugsoverlast is een meerjarenprogramma. De aanpak richten zich in samenwerking met de betrokken wijken op zowel preventie als repressie om overlast te voorkomen. In 2023 volgt een evaluatie van de casusaanpak uit het net.
Wet Bibob
De Wet bevordering integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur (Wet Bibob) is bedoeld om te voorkomen dat de overheid bedoeld of onbedoeld criminele activiteiten faciliteert. Daarmee is de Wet Bibob een belangrijk instrument in de aanpak van ondermijning. Er is sprake van een continue uitbreiding van de uit de Wet Bibob voortvloeiende bevoegdheden en verplichtingen voor gemeenten. Het is dan ook van belang om de kwaliteit en continuïteit van de uitvoering van het vastgestelde Bibob-beleid te waarborgen. Om dit te bereiken wordt ingezet op het uitbreiden van de kennis over toepassing van de Wet Bibob. Daarnaast vindt meer uitwisseling van informatie plaats met partners waardoor een toename van het aantal Bibob-onderzoeken wordt verwacht.
Project geldezels
Online oplichters gebruiken de bankrekening van een zogenaamde geldezel om het geld van slachtoffers op te storten. Vervolgens pint de geldezel of de oplichter dit geld ten behoeve van het criminele netwerk. De geldezel kan dit doen onder dwang, vanuit onwetendheid of het is een bewuste keuze. Hij of zij kan dus zowel dader als slachtoffer zijn. De politie ziet nog steeds een toename van cybercriminaliteit. Het gaat om een toename van bijna 30% als het gaat om het aantal daders. Vaak zijn het jongens van 18-23 jaar. Informatie die vrijkomt over jonge geldezels nemen we mee als onderdeel van de jeugdaanpak.
Jeugd
Inzet jeugdboa’s bij aanpak jeugdoverlast
Naar aanleiding van een toename van jeugdoverlast ging op 1 april 2021 de pilot jeugdboa’s van start. Sinds de start van de pilot is vooruitgang geboekt in de aanpak van jeugdoverlast. De jeugdboa's maken verbinding met de jongeren op straat. Vanuit die verbinding treden ze waar nodig handhavend op. Omdat er sprake is van actief contact met de jongeren kan vroeg worden bijgestuurd waardoor ingrijpen minder vaak nodig is. Op basis van signalen van de jeugdboa's is het jeugdnetwerk in staat om tot een effectievere aanpak te komen, zowel op groepsniveau als op individueel niveau. Hiermee voorkomen we dat jongeren afglijden richting de criminaliteit. Daarnaast brengen de jeugdboa’s hun werkwijze ook over aan de andere boa’s. Zij leren hun wat te doen als ze jeugd aantreffen in hun wijk en op welke wijze zij informatie over de jeugd kunnen verzamelen. Ook in 2023 blijft dit een speerpunt.
Actieplan wapens en jeugd
In 2023 zetten we de uitvoering van het Actieplan wapens en jeugd voort. Dit IJmondiale actieplan ziet op het tegengaan van wapenbezit bij jongeren. Bewustwording over de risico’s van wapenbezit is hierbij van groot belang. Onderdeel van het actieplan is samenwerking met scholen op dit thema.
Zorg en veiligheid
Mensenhandel
Met ingang van 2022 moet elke gemeente beschikken over een lokale aanpak van mensenhandel. Mensenhandel omvat seksuele uitbuiting, criminele uitbuiting, arbeidsuitbuiting en orgaanhandel. Bewustwording is een belangrijk onderdeel in de aanpak om mensenhandel beter in beeld te krijgen. De gemeentelijke casuscoördinator zorgt voor registratie en verwerking van meldingen van mensenhandel. De integrale casusaanpak verloopt in samenwerking met het Zorg- en Veiligheidshuis en het Regionale Informatie- en Expertise Centrum (RIEC). Nazorg aan slachtoffers verloopt via zorginstellingen.
Reguliere activiteiten
Kadernota Veilig in Velsen
In de kadernota Veilig in Velsen stelt de raad de kaders en prioriteiten vast als het gaat om veiligheid in Velsen. Begin 2023 stelt de raad de nieuwe kadernota vast. Dit vorm de basis voor een nieuw Integraal Meerjarenbeleidsplan Veiligheid.
Integraal Meerjarenbeleidsplan Veiligheid
De burgemeesters van de 34 gemeenten in Noord-Holland, het Openbaar Ministerie en de politie stellen iedere 4 jaar een Integraal Meerjarenbeleidsplan Veiligheid (IMV) op. Hierin leggen zij vast wat de gezamenlijke prioriteiten zijn voor die 4 jaar met betrekking tot veiligheid. In verband met de gemeenteraadsverkiezingen in 2022 is de looptijd van het plan met een jaar verlengd. In 2023 komt er een nieuw IMV waarvoor de gemeenteraad via de Kadernota Veilig in Velsen input kan leveren.
Intergemeentelijke organisatie bij crises en rampen
De intergemeentelijke crisisorganisatie is belegd bij de Veiligheidsregio Kennemerland (VRK). Hierbij zijn de politie, de brandweer, de geneeskundige diensten en de deelnemende gemeenten betrokken. Bij een grote crisis of ramp is de VRK verantwoordelijk voor taken zoals publieke zorg, informeren van verwanten, crisiscommunicatie en nazorg. De VRK bereidt zich continu voor met voorbereidingen op crises en rampen. Ook werven zij crisisfunctionarissen en leiden zij deze op.
Lokale crisisorganisatie
De afgelopen periode stond in het teken van professionalisering van de medewerkers die piket lopen voor de lokale crisisorganisatie. Interne intervisiemomenten zorgen ervoor dat de piketmedewerkers zichzelf blijven ontwikkelen door van elkaar te leren. Daarnaast zorgen trainingen ervoor dat kennis en vaardigheden op peil blijven.
Handhaving openbare orde
De burgemeester is verantwoordelijk voor de handhaving van de openbare orde. Bij voorkeur voorkomt hij verstoring van de openbare orde. Als toch sprake is van een verstoring van de openbare orde of een dreiging daarvan kan de burgemeester ook maatregelen nemen om die orde te herstellen. Hij kan bijvoorbeeld een woning of een ander gebouw sluiten of iemand bevelen zich uit een bepaald gebied te verwijderen. Ook de burgemeester van Velsen maakt gebruik van deze instrumenten om de openbare orde te handhaven.
Drugsaanpak
Wanneer de politie in een pand een hennepkwekerij, een drugslaboratorium of een handelshoeveelheid drugs aantreft kan de burgemeester dat pand sluiten. Het doel daarvan is om het pand uit het drugscircuit te verwijderen, de loop uit het drugspand te halen en de bekendheid als verkooppunt te verminderen. We treffen nog steeds regelmatig drugspanden aan in de gemeente.
Casusaanpak ondermijning
Inwoners en professionals melden via verschillende kanalen vermoedens van ondermijning bij de gemeente. Afhankelijk van de inhoud van het signaal volgt een casusaanpak vanuit de gemeente of vanuit de politie of het RIEC. De gemeente voert regie op de casusaanpak.
Inzet handhavers openbare ruimte
Wijkgericht werken en het werken met taakaccenten zijn speerpunten waar de boa’s mee aan de slag gaan. Hierbij treden zij meer in contact met inwoners en ketenpartners waardoor zij hun informatiepositie verstevigen. Onderdeel hiervan is het inzetten van sociale media om inwoners en andere geïnteresseerden mee te nemen in de dagelijkse werkzaamheden van de handhavers. Met wijkanalyses brengen zij daarnaast leefbaarheidsproblemen in beeld om daar zo vroeg mogelijk op in te kunnen spelen.
Bestuurlijk toezicht prostitutie
Tot eind 2021 voerde de politie het bestuurlijk toezicht op de prostitutiebranche uit. Sinds 2022 voert een regionaal team van de deelnemende gemeenten het bestuurlijk toezicht uit op zowel legale als illegale vormen van prostitutie. Dit is een belangrijk instrument om misstanden in de prostitutiebranche terug te dringen. De uitvoering van bestuurlijke maatregelen zoals het sluiten van een pand blijft lokaal belegd. Ook de ondersteuning van en nazorg aan slachtoffers van illegale prostitutie blijft een taak van de afzonderlijke gemeenten.
Cybercrime
Steeds meer inwoners zijn slachtoffer van digitale criminaliteit. Een voorbeeld hiervan is de zogenoemde whatsappfraude. Hierbij doen mensen zich voor als een bekende van het slachtoffer en vragen diegene vervolgens geld over te maken. Als gemeente proberen we inwoners en lokale ondernemers weerbaar te maken voor deze vorm van criminaliteit. Met diverse projecten proberen de we de verschillende doelgroepen te bereiken om ze weerbaarder te maken.
Diversiteit
De gemeente vindt het belangrijk dat de mensen in Velsen goed met elkaar omgaan. Dat gebeurt niet altijd. Door verschillen tussen mensen is er wel eens sprake van discriminatie over leeftijd, inkomen, opleiding, afkomst, handicap of seksuele voorkeur. De gemeente wil daarom het respect voor de verschillen tussen mensen vergroten. Waar nodig proberen wij inwoners weerbaar te maken tegen de gevolgen van discriminatie.
Discriminatie
Naar aanleiding van de toeslagenaffaire stelde het Rijk meer geld beschikbaar voor de aanpak van discriminatie door de wettelijk verplichte anti-discriminatievoorzieningen. Dit zijn voorzieningen waar inwoners terecht kunnen met klachten over discriminatie. Het Bureau Discriminatiezaken Kennemerland (BDK) voert deze wettelijke taak uit namens de gemeente Velsen.
Polarisatie, extremisme en contra-terrorisme
De gemeente draagt bij aan diverse regionale activiteiten op het gebied van polarisatie, extremisme en CTER (contra-terrorisme). Daarnaast zijn we regiehouder bij lokale gevallen van radicalisering en polarisatie. In dergelijke situaties vindt een persoonsgerichte aanpak plaats. Daarbij vindt de afstemming met ketenpartners plaats in het Zorg & Veiligheidshuis.
Havenveiligheid
De burgemeester van een havengemeente heeft een aantal wettelijke taken op het gebied van veiligheid in de haven. Het gaat dan onder andere om toezicht op de naleving van wetgeving en om certificering van bedrijven die internationaal scheepvaart ontvangen en afhandelen. In de Havenverordening staan de bevoegdheden en procedures uitgewerkt als het gaat om havenveiligheid in het Noordzeekanaalgebied.
IJmuider reddingsbrigade
Sinds 2022 krijgt de reddingsbrigade subsidie voor alle activiteiten die zij verricht. Dit maakt helder welke taken de reddingsbrigade heeft, de wijze waarop zij deze taken uitvoert en hoeveel geld hiermee gemoeid is. De reddingsbrigade heeft op dit moment behoefte aan een nieuwe uitkijkpost. Om dit te kunnen realiseren volgt in 2023 een plan van aanpak.
Nazorg ex-gedetineerden
Nazorg van ex-gedetineerden ligt grotendeels bij externe partners zoals de reclassering. De gemeente heeft een coördinerende rol wanneer terugkeer van ex-gedetineerden, zoals zedendelinquenten en TBS'ers, kan leiden tot maatschappelijke onrust. Samen de partners ontwikkelen we dan een plan om dit risico te verkleinen.
Woonoverlast
Ook in Velsen is sprake van woonoverlast. Dit kan bestaan uit geluidsoverlast van buren, vervuilde woningen en erven, overlast van huisdieren of ernstige overlast door drugshandel. Structurele overlast kan het woongenot en het gevoel van veiligheid ernstig aantasten. De aanpak van woonoverlast is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van gemeenten, woningcorporaties, politie en inwoners.
Huiselijk geweld
De burgemeester heeft in het geval van huiselijk geweld de bevoegdheid tot het opleggen van tijdelijke huisverboden. Deze maatregel biedt de mogelijkheid om in een noodsituatie te voorzien in een afkoelingsperiode. De hulpverlening kan in de tussentijd dan op gang komen wat verdere escalatie vaak voorkomt.
Aanpak agressieve honden
Ook in Velsen vinden er soms bijtincidenten plaats. Er zijn afspraken met de politie over de aanpak van agressieve honden. Naar aanleiding van een ernstig bijtincident of meerdere bijtincidenten kunnen hondeneigenaren maatregelen verwachten. Mogelijke maatregelen zijn een aanlijnplicht of een muilkorfplicht.